Kinderen die het slachtoffer worden van seksueel misbruik komen steeds vaker via sociale media in contact met de dader. Dat blijkt uit onderzoek van het Nederlands Forensisch Instituut.

In meer dan een kwart van de onderzochte zaken werd vorig jaar het eerste contact met het slachtoffer via apps als Snapchat en Tiktok gelegd. Twee jaar geleden ging het nog om 11 procent.

Artsen van het NFI keken in opdracht van de politie en het Openbaar Ministerie naar 86 acute zedenzaken waarbij tieners tussen 11 en 15 jaar het slachtoffer werden. Een zaak is acuut als het seksueel misbruik in de voorafgaande zeven dagen plaatsvond. In 23 gevallen had de pleger het eerste contact gelegd op sociale media, waarvan de meeste op de populaire app Snapchat. Veel jongeren en kinderen gebruiken Snapchat voor het maken en delen van foto's en video's, die tijdelijk zichtbaar zijn. "We zien een duidelijk stijgende tendens van de invloed van sociale media in de zaken die wij onderzocht hebben afgelopen jaar'', zegt forensisch arts Wouter Karst van het NFI. "We vinden het belangrijk dit signaal te delen, om kinderen en ouders te waarschuwen."

Jongeren brengen veel tijd achter het scherm van hun computer of smartphone door. Nu ze veel thuis zitten door de coronacrisis, brengen ze ook meer tijd door op het internet. "Plegers weten precies hoe ze het aan moeten pakken. Ze investeren in het contact met de puber. Uiteindelijk komt het tot een fysieke afspraak met alle gevolgen van dien", zegt Iva Bicanic, hoofd van het Centrum Seksueel Geweld. Ze noemt de cijfers zorgelijk. "De impact van dit type misbruik voor het slachtoffer en zijn of haar gezin mag niet onderschat worden."

De werkwijze van de digitale kinderlokker wordt grooming genoemd. De groomer doet alsof hij geïnteresseerd is in zijn slachtoffer. Hij bouwt een vertrouwensrelatie op door over hobby's en interesses te chatten en verzamelt zo persoonlijke informatie over de jongere. Op een bepaald moment stuurt hij aan op seks en vraagt hij zijn contact zich uit te kleden of seksueel getinte foto's te sturen. Daarmee chanteert hij het slachtoffer en kan hij druk uitoefenen om ook daadwerkelijk ergens af te spreken. Ook de politie onderschrijft de de toenemende rol van smartphones en sociale media in zedenzaken. "We zien in vrijwel alle zedenzaken, zowel bij volwassen als minderjarige slachtoffers, dat slachtoffers en verdachten met elkaar communiceren, voor of na het incident", zegt Lidewijde van Lier van de politie. "We onderstrepen zonder twijfel het belang om alert te zijn op online gedrag van kinderen."