Hebben planten gevoelens?
Oké, dit klinkt misschien een beetje raar, maar…. hebben planten gevoelens? Kunnen ze boos worden?
Eigenlijk klinkt dit helemaal niet raar. Dit is in feite een veelbesproken vraag en onderwerp in de plantenwereld. En wat er in de loop der jaren is opgedoken in een poging om deze vragen te beantwoorden, kan je verbazen over het leven van planten.
Als je het beroemde bestsellerboek uit de jaren 70, The Secret Life of Plants, hebt gelezen, weet je dat Peter Tompkins en Christopher Bird er volledig van overtuigd waren dat planten niet alleen emoties maar ook intuïtie hebben. Ze voerden allerlei experimenten uit met planten zoals muziek spelen, praten met planten, trillingen, enzovoort. Maar hun bevindingen werden in diskrediet gebracht. Nu bijna 50 jaar vooruit, en het is nooit wetenschappelijk bewezen dat planten gevoelens hebben.
Laten we even een stap terug doen, want het is belangrijk op te merken dat we het vermogen om gevoelens te hebben door intelligentie beschrijven. En aangezien planten geen hersenen hebben, noch een centraal zenuwstelsel (zoals intelligentie wordt gedefinieerd), zou het voor hen onmogelijk zijn om emoties te hebben en het vermogen om te redeneren of te voelen.
Maar waarom draaien planten dan als reactie op licht? Waarom vallen invasieve planten binnen? Waarom krult de Mimosa pucida (gevoelige plant) op en sluit zich bij aanraking? Hoe vleesetende planten weten dat ze een vlieg op het perfecte moment moeten verslinden en waarom eten ze überhaupt vliegen?!
Planten hebben misschien geen gevoelens, maar ze zijn inderdaad levend en zijn beschreven als bewuste levensvormen die "tropische" en "nastische" reacties op stimuli hebben. Planten kunnen water, licht en zwaartekracht voelen - ze kunnen zichzelf zelfs verdedigen en signalen naar andere planten sturen om te waarschuwen dat er gevaar is, of dichtbij.
Laten we, zonder ons te veel te laten meeslepen door alle wilde feiten over planten en hun bewuste levens, stoppen. En de volgende keer dat je terugkomt van vakantie, noteer je de staat waarin je planten zich bevinden voordat je vertrekt, en de staat waarin ze zich bevinden wanneer je terugkeert. Dit werkt het beste tijdens het groeiseizoen, maar ik beloof je dat je een sterkere draai naar het licht zult zien, of een nieuw blad dat zich ontvouwt of misschien een paar weggegooide bladeren omdat je bent vergeten water te geven en/of de jaloezieën te openen.
Ze 'voelen' misschien niet, maar ze voelen wel en afhankelijk van de mening kan het vermogen om te voelen zoals planten dat doen ongelooflijker zijn dan welk gevoel dan ook dat wij mensen ervaren.