Vreemd jaar voor Schiphol, aandacht voor veiligheid blijft op peil in 2020
De aandacht voor veiligheid op en rond Schiphol is in 2020 op peil gebleven. Veranderingen door corona brachten nieuwe risico’s mee: ordeverstorend gedrag van passagiers, het desinfecteren van vliegtuigen en het vervoer van vracht in de passagierscabine vragen om extra aandacht. Hoewel het vliegverkeer beperkt is, moeten alle systemen en processen wel blijven draaien.
Terwijl veel anders gaat dan normaal, blijft de sector daarbij oog houden voor veiligheid en duurzaamheid. Doordat het aantal vluchten in 2020 sterk afnam, is er in totaal minder sprake van geluidsbelasting en uitstoot. Inspecteur-generaal Jan van den Bos: “Onder bijzondere omstandigheden hebben we ons werk voortgezet en blijven we aandacht vragen voor risico’s en mogelijke verbeteringen. Veiligheid en duurzaamheid op Schiphol blijven belangrijke thema’s voor de ILT.”
Na een aanbeveling van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid in 2017 krijgt een nieuw integraal veiligheidsmanagementsysteem steeds meer vorm. Verschillende partijen op Schiphol werken hierbij samen om de risico’s op de raakvlakken tussen de organisaties te verkleinen. De ILT ziet dat het systeem bijdraagt aan de verbetering van de veiligheid. De inspectie ziet ook mogelijkheden om de aanpak te verbeteren en zal ook het komend jaar een oordeel vormen over uitvoering, voortgang en de effectiviteit van de maatregelen die de sector neemt. De inspectie ziet dat het aantal woningen en accommodaties dichtbij Schiphol en vliegroutes nog steeds stijgt. In 2020 zijn er 600 woningen en enkele andere accommodaties waar veel mensen bijeenkomen bijgebouwd. Het aantal mensen dat wordt blootgesteld aan externe veiligheidsrisico’s, geluidbelasting en uitstoot neemt daardoor toe.
Door corona ligt het aantal vliegtuigbewegingen in gebruiksjaar 2020 veel lager. Er zijn dan ook geen overschrijdingen van de externe veiligheidsrisico- en geluidsnormen of de zogenoemde ‘vierde-baan-regel’: waarbij per dag beperkt gebruik wordt gemaakt van een vierde startbaan. Maar de vermindering van het aantal vluchten heeft ook een ander baangebruik en andere vliegpatronen tot gevolg. Rust in het luchtruim geeft mogelijkheden voor kortere aanvliegroutes en visuele naderingen. Dat zorgt voor geluidhinder op afwijkende locaties. De ILT ontvangt hier meldingen over en bespreekt dit met de luchtverkeersleiding. Er is een duidelijke samenhang te zien tussen de coronamaatregelen aan boord en de toename van misdragingen door passagiers. In gebruiksjaar 2020 worden 746 voorvallen met ordeverstorende passagiers gemeld. Ruim 40% hiervan betreft voorvallen die te maken hebben met het niet dragen van een mondmasker.
Verder moeten vliegtuigen intensiever worden gereinigd. De gebruikte desinfectiemiddelen (biociden) beschikten niet over een toelating in Nederland. Omdat de middelen niet op korte termijn getoetst kunnen worden, geeft de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat een tijdelijke vrijstelling af waarmee 3 middelen door luchtvaartmaatschappijen gebruikt kunnen worden.